8 Tάσεις για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και Κλιματική Αλλαγή το 2022

Η νέα χρονιά, το 2022, θα είναι μια χρονιά γεμάτη εξελίξεις και προόδους στον τομέα της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής σε πολλά επίπεδα και επηρέασε αναπόφευκτα και τον τομέα της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Από την άλλη, η οικονομική και κοινωνική κρίση που προκάλεσε η πανδημία έφερε μια νέα εποχή και δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα για κράτη, κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, καταναλωτές, πολίτες.

Έτσι, βλέπουμε το τοπίο της επιχειρηματικότητας αλλά και της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων να αλλάζει ταχέως. Το Συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή COP26 τον περασμένο Νοέμβριο αλλά και οι νέες, εξαιρετικά απαιτητικές Ευρωπαϊκές Νομοθεσίες έχουν εντείνει την ώθηση όχι μόνο για ισχυρότερη ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και κριτήρια Εταιρικής Διακυβέρνησης) , αλλά και για μηδενικούς στόχους στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα κρατών και επιχειρήσεων.

Οι νέες συνθήκες αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση στη λειτουργία και στο επιχειρηματικό μοντέλο χιλιάδων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ειδικά στο Χρηματοοικονομικό Τομέα. Οι σημαντικότερες αλλαγές, ωστόσο, πρέπει να πραγματοποιηθούν από την Πολιτεία, σε μια περίοδο ήδη δύσκολη για τη χώρα εν μέσω πανδημίας.

Ας ρίξουμε μια ματιά στις πιο σημαντικές τάσεις που θα έχουν μικρότερη ή μεγαλύτερη επιρροή στις επιχειρήσεις, μεγάλες και μικρές, στους περισσότερους κλάδους.

1. Τα ηλεκτρικά οχήματα σε άνοδο

Η αυτοκινητοβιομηχανία επιχειρεί μια τεράστια αλλαγή. Το 2040 αποτελεί έτος-ορόσημο, καθώς θα σταματήσει η πώληση κινητήρων εσωτερικής καύσης. Η μεγαλύτερη πρόκληση που πρέπει να ξεπεράσει ο κλάδος, πέρα από τις υποδομές, είναι η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ώστε να έχει θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί έως σήμερα.

2. Ο δρόμος για μηδενικές Εκπομπές Άνθρακα

Το COP26 άφησε ένα σαφές μήνυμα: το net-zero (Μηδενικές Εκπομπές Άνθρακα) είναι ο απόλυτος στόχος. Τόσο οι χώρες όσο και οι επιχειρήσεις θα εντείνουν τα σχέδιά τους για την επίτευξη των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που αντιπροσωπεύουν κεφάλαια 130 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, έχουν υπογράψει τη Χρηματοοικονομική Συμμαχία της Γλασκώβης για το Net Zero, μια παγκόσμια συμμαχία τραπεζών, ασφαλιστών και επενδυτών. Ταυτόχρονα η αντιστάθμιση άνθρακα και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με πιστοποιητικά προέλευσης έχει γίνει μια δημοφιλής στρατηγική για τις εταιρείες, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον.

3. Το Greenwashing κυριαρχεί – μαζί και οι κίνδυνοι που προέρχονται από αυτό

Η παραπλάνηση καταναλωτών και η έλλειψη σαφών κανόνων στα περιβαλλοντικά θέματα επικοινωνίας αλλά και επενδύσεων, με ταυτόχρονη στρέβλωση της αγοράς, κυριάρχησε το 2021, ενώ σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες δίνονται πρόστιμα για την παραπλάνηση καταναλωτών. Παρόλα αυτά, μέσω της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας EU Taxonomy γίνονται προσπάθειες για μια «κοινή γλώσσα» σχετικά με τις αναφορές, οι οποίες θα προωθήσουν τη διαφάνεια, χωρίς να αφήνουν πολύ χώρο για «πράσινη παραπλάνηση», ειδικά στα θέματα χρηματοδότησης επιχειρήσεων και επενδύσεων. Δυστυχώς το Ελληνικό κοινό πιθανά θα εξακολουθήσει να παραμένει απροστάτευτο στα θέματα επικοινωνίας και προώθησης ‘πράσινων΄ προϊόντων και υπηρεσιών, εκτός και αν οι σχετικοί θεσμοί λάβουν μέτρα.

4. Οι πράσινες απαιτήσεις της Generation Z και οι πλαστικές συσκευασίες

Οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να ασκούν πιέσεις για πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και, ειδικότερα, οι προτιμήσεις της Generation Ζ, η οποία αποκτά όλο και μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη, θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τις πιέσεις αυτές, ειδικά σε προϊόντα lifestyle, τρόφιμα και είδη ένδυσης καθώς και στις ψηφιακές υπηρεσίες. Εξάλλου έρευνες έχουν δείξει ότι οι νέοι τείνουν να αντιλαμβάνονται καλύτερα την επίδραση των αποφάσεών τους στα περιβαλλοντικά θέματα. Επίσης, σημειώνεται ότι ήδη έχει επιβληθεί εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος για συγκεκριμένα πλαστικά προϊόντα στην Ελλάδα.

5. Οι επενδύσεις με κριτήρια ESG ( (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και κριτήρια Εταιρικής Διακυβέρνησης) είναι η νέα κανονικότητα για τις επιχειρήσεις

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι οι εταιρείες που είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες, εφαρμόζουν τους κανόνες της Εταιρικής Διακυβέρνησης και εκδίδουν Εκθέσεις για την Βιώσιμη Ανάπτυξη θα συνεχίσουν να προτιμώνται από τους επενδυτές και θα λαμβάνουν πιο εύκολα χρηματοδότηση από τις τράπεζες. Αυτό ισχύει και για τις μη εισηγμένες οικογενειακές Ελληνικές επιχειρήσεις. Τώρα είναι η ώρα να σκεφθούν σοβαρά οι εταιρείες το μετασχηματισμό του επιχειρηματικού τους μοντέλου και να απασχολήσουν έμπειρα και ενημερωμένα στελέχη ESG.

6. Το «Social» και η ανισότητα των φύλων κερδίζει την προσοχή στις επενδύσεις

Η κρίση του Covid-19 έφερε και πάλι στο προσκήνιο σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, όπως η ανισότητα. Το 2022, η κοινωνική πτυχή του ESG αναμένεται να προσελκύσει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη λήψη αποφάσεων από τους επενδυτές. Σύμφωνα με Παγκόσμια Μελέτη Επενδυτών του 2021, πάνω από το 57% των επενδυτών παγκοσμίως ανέφεραν ότι τα κοινωνικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα η εφαρμογή αυστηρών κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτήριων στην εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς και η συμμετοχή γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια κατά 25% τουλάχιστον, θεωρούνται σήμερα προαπαιτούμενα από τράπεζες και επενδυτές και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

7. Τα ορυκτά καύσιμα βγαίνουν εκτός επενδύσεων

Καθώς οι χώρες καταργούν σταδιακά τον άνθρακα, οι εταιρείες πρέπει να ακολουθήσουν. Για πρώτη φορά, λαμβάνουν το μήνυμα ότι η εποχή των ορυκτών καυσίμων τελειώνει. Περισσότερες από 30 χώρες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υπέγραψαν δήλωση, με την οποία δεσμεύονται να σταματήσουν κάθε χρηματοδότηση για την ανάπτυξη ορυκτών καυσίμων στο εξωτερικό και να στρέψουν τις δαπάνες στην πράσινη ενέργεια.

8. Προστασία των δασών και βιοποικιλότητα

Περισσότεροι από 100 παγκόσμιοι ηγέτες έχουν υποσχεθεί να τερματίσουν και να αντιστρέψουν την αποψίλωση των δασών μέχρι το 2030. Μετά από αυτή τη δήλωση, πάνω από 30 από τις μεγαλύτερες χρηματοοικονομικές εταιρείες του κόσμου υποσχέθηκαν επίσης να τερματίσουν τις επενδύσεις σε δραστηριότητες που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών. Ο κόσμος ανυπομονεί να δει αυτές τις δεσμεύσεις να υλοποιούνται και σίγουρα το θέμα αυτό σχετίζεται άμεσα με το θέμα της σωστής διαχείρισης των υπαρχόντων δασών αλλά και την προστασία της βιοποικιλότητας.

Σχετικά με το Κέντρο Αειφορίας (CSE)

Το Κέντρο Αειφορίας (www.cse–net.gr) συμπλήρωσε το 2021 δεκαέξι χρόνια υπεύθυνης λειτουργίας στην Ελλάδα από όπου και ξεκίνησε τη δραστηριοποίησή του το 2005. Το Κέντρο Αειφορίας είναι κορυφαίος εκπαιδευτικός και συμβουλευτικός οργανισμός εξειδικευμένος στα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και ΕSG στην Ελλάδα με σημαντικά διεθνή δραστηριοποίηση. Με συγκριτικό πλεονέκτημα την πολύχρονη εμπειρία επί θεμάτων ΕΚΕ και την εκτεταμένη τεχνογνωσία, προσφέρει υπηρεσίες ESG σε επιχειρήσεις και οργανισμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό από το 2010 και έχει σχεδιάσει με επιτυχία στρατηγικές που ενισχύουν την καινοτομία και το υπεύθυνο επιχειρείν. Σήμερα το Κέντρο Αειφορίας δραστηριοποιείται σε 30 χώρες και 5 ηπείρους και διαθέτει στο χαρτοφυλάκιο του περισσότερους από 120 πελάτες μεταξύ των οποίων είναι FORTUNE 500 εταιρείας και κορυφαίοι οργανισμοί στον τομέα τους όπως είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), Dubai Government, Εurochamber of Commerce και Fortune 500, Lloyds banking group, Coca Cola, Walmart, ABM, LCI.