Η σημασία του φόρου του άνθρακα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Η κλιματική αλλαγή έχει πλέον αναγνωριστεί ως ένα ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο που απαιτεί άμεση και αποτελεσματική δράση, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι οι ευάλωτες κοινότητες θα υποστούν τις μεγαλύτερες συνέπειες. Ένα από τα πιο σημαντικά βήματα για την αντιμετώπιση της απειλής είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Η τιμολόγηση του άνθρακα, ο λεγόμενος ‘φόρος του άνθρακα’ (carbon tax) αποτελεί το πιο αποδοτικό τρόπο, από άποψη κόστους, για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο επίπεδο και στην ταχύτητα που απαιτείται, και για το λόγο αυτό προτιμούνται συνήθως από τους οικονομολόγους. Ο φόρος αυτός θα αποθαρρύνει επίσης τη χρήση ορυκτών καυσίμων, αφού είναι ένα τέλος που μπορεί να επιβληθεί από μια κυβέρνηση σε οποιαδήποτε εταιρεία που καίει ορυκτά καύσιμα.

Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα που προκύπτει: ο αντίκτυπος που ενδέχεται να έχει ο φόρος στους φορολογούμενους χαμηλότερου ή μεσαίου εισοδήματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ένας τέτοιος φόρος πρέπει να εισαχθεί σταδιακά ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος για αυτή τη μετάβαση.

Τα οφέλη, από την άλλη πλευρά από τη χαμηλή κατανάλωση άνθρακα θα είναι βεβαίως η ενθάρρυνση της τεχνολογικής καινοτομίας, η ανάπτυξη υποδομών μεγάλης κλίμακας, καθώς και η διάδοση των αποδοτικών –από πλευράς ανθρακούχων εκπομπών – αγαθών και υπηρεσιών.

Αρκετές χώρες, περιοχές και τοπικές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν ήδη εφαρμόσει φόρο για άνθρακα, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Καναδάς και τη Σουηδία. Επιπλέον, αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ έχουν προγράμματα τιμολόγησης άνθρακα, ιδίως η Καλιφόρνια.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, 40 χώρες και 20 δήμοι έχουν εφαρμόσει είτε φόρο άνθρακα είτε εμπορία εκπομπών άνθρακα, ενώ 88 χώρες συνολικά σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν το φόρο για την επίτευξη των στόχων τους στα πλαίσια της Συμφωνίας του Παρισιού, αντιπροσωπεύοντας το 56% των παγκόσμιων εκπομπών.

Η Φινλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που εισήγαγε φόρο άνθρακα το 1990. Αυτή τη στιγμή, η Σουηδία έχει τον υψηλότερο συντελεστή φόρου άνθρακα στα 108,81€ (119$) ανά τόνο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η Ελβετία και το Λιχτενστάιν ακολουθούν με 90,53€ (99$). Από την άλλη, ο χαμηλότερος συντελεστής φόρου άνθρακα βρίσκεται στην Πολωνία με 0,09€ (0,10$).

Στον Καναδά, την 1η Απριλίου, η τιμή του άνθρακα αυξήθηκε κατά 10$ ανά τόνο ετησίως έως ότου φτάσει στα 50$ ανά τόνο το 2022. Αφού η τιμή του άνθρακα φτάσει αυτά τα επίπεδα, θα υπάρξει επιπλέον αύξηση κατά 15$ ετησίως έως ότου φτάσει στα 170$ ανά τόνο ανθρακικής ρύπανσης το 2030.

Ακόμη και αν αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων που δεσμεύονται να μειώσουν τις εκπομπές τους και να γίνουν carbon neutral, αυτό που προέχει είναι να διαμορφωθούν το συντομότερο σωστές πολιτικές και ρυθμιστικά πλαίσια, που τη στιγμή αυτή μεταβάλλονται ραγδαία. Το σίγουρο είναι ότι , για να είναι αποτελεσματική, δίκαιη και πολιτικά βιώσιμη η τιμολόγηση του άνθρακα σε επίπεδο χωρών ή θεσμικών ενώσεων (πχ. ΕΕ), πρέπει αφενός να δοθούν επαρκή κίνητρα στις επιχειρήσεις για να προχωρήσουν, και αφετέρου τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της καινοτομίας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών της τιμολόγησης του άνθρακα

Το Κέντρο Αειφορίας υποστηρίζει εδώ και 14 χρόνια τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς προς την πράσινη μετάβαση και το carbon neutrality.

Με στόχο την εξειδικευμένη εκπαίδευση στελεχών Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης στη θεωρία και τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να βελτιώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και συνολικά τη στρατηγική τους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, το Κέντρο Αειφορίας διοργανώνει το διεθνές πιστοποιημένο πρόγραμμα Certified Sustainability (ESG) Practitioner Program σε όλο τον κόσμο. στην Αθήνα τον Απρίλιο.

Certified Sustainability (ESG) Practitioner Program

Για περισσότερες πληροφορίες: [email protected]