20 χρόνια Κέντρο Αειφορίας (CSE) – Η βιώσιμη ανάπτυξη και ο ρόλος της

Ο ιδρυτής και πρόεδρος του Kέντρου Αειφορίας (CSE) – Νίκος Αυλώνας μιλάει στο Business Voice

Το Κέντρο Αειφορίας (CSE) ήταν από τις πρώτες εταιρείες παγκοσμίως που ξεκίνησε να παρέχει συμβουλευτικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες στα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης το 2004. Μετά από 20 χρόνια ο ιδρυτής του, Νίκος Αυλώνας μοιράζεται μαζί μας γιατί είναι σημαντικό το ESG για τις επιχειρήσεις.

Το «ταξίδι» ξεκίνησε από τις Βρυξέλλες και στη συνέχεια έγινε η βάση στην Αθήνα για το CSE, όπως αναφέρει ο Νίκος Αυλώνας, όπου και έγινε το πρώτο Global Hub με διάφορες εθνικότητες για να παρέχονται υπηρεσίες στα θέματα εταιρικής ευθύνης και βιώσιμης ανάπτυξης . Γρήγορα επεκταθήκαν στην Μέση Ανατολή και στη συνέχεια στην Αμερική και στον Καναδά.

«Στις Βρυξέλλες στήσαμε το 2004 το πρώτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα διεθνώς, για θέματα βιώσιμης ανάπτυξης για στελέχη επιχειρήσεων. Σήμερα εκπαιδευτικά είμαστε σε πέντε ηπείρους, καλύπτουμε ουσιαστικά 90 χώρες σε θέματα πιστοποίησης managers και άλλων επαγγελματικών σε θέματα Bιώσιμης Ανάπτυξης, Κυκλικής Οικονομίας, ESG, Net Zero και άλλους εξειδικευμένους τομείς . Είμαστε leaders στο κομμάτι της Πιστοποιημένης εκπαίδευσης έχοντας εκπαιδεύσει το 90% των Fortune 500 εταιρειών και σημαντικών κυβερνητικών οργανισμών (ΝΑSA, Κυβέρνηση του Καναδα, Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων, Ηνωμένα Έθνη) , ενώ εξίσου υψηλά σε επίπεδο εξειδίκευσης είμαστε στο θέματα παροχής ολιστικών συμβουλευτικών υπηρεσίων για την ενσωμάτωση της Βιώσιμης Ανάπτυξης στο επιχειρηματικό μοντέλο, μας λέει ο κ. Αυλώνας.

Η ιδέα για το Κέντρο Αειφορίας

Ο Νίκος Αυλώνας συνεργαζόταν σε ένα foundation στις Βρυξέλλες, που ασχολούταν με το business excellence, δηλαδή με την επιχειρηματική αριστεία και από έρευνες που είχαν κάνει σε επιχειρήσεις, διαπίστωσε ότι οι εταιρείες που ήταν κοινωνικά υπεύθυνες, φρόντιζαν δηλαδή για τους εργαζόμενους και έκαναν και κάποια πράγματα για το περιβάλλον, είχαν πολύ καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα από τις άλλες. «Αυτό σε πολύ μεγάλο scale σε όλη την Ευρώπη. Οπότε εκεί είδα ότι αυτό πρέπει να έχει κάποια διασύνδεση με την ποιότητα του management και επίδραση της εταιρείας στην κοινωνία και περιβάλλον . Έτσι τέθηκα επικεφαλής στο πρώτο ευρωπαϊκό framework για την εταιρική κοινωνική ευθύνη, σε συνεργασία τότε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Ηνωμένα Εθνη και ήμουν επικεφαλής όλου του έργου. Το 2002 παρουσιάστηκε το πρώτο framework για την εταιρική κοινωνική ευθύνη και είχε τεράστια επιτυχία στην Ευρώπη. Μετά αποφάσισα να ιδρύσω το Κέντρο Αειφορίας (CSE) γιατί φαινόταν ότι αυτό θα είχε μέλλον, χωρίς να γνωρίζω την ακριβή εξέλιξη του», εξηγεί ο κ. Αυλώνας.

Ερωτήσεις κλειδιά για θέματα ESG

Τι κάνει μια εταιρεία όταν θέλει να δει θέματα ESG;

Η συμβουλευτική μας απέναντι σε μια εταιρεία ξεκινάει από την αρχή. H CSE ξεκινάει δηλαδή με ένα gap analysis, για να δούμε που βρίσκεται η εταιρεία, σε σχέση με τις απαιτήσεις των κτηρίων ESG. Στη συνέχεια τον βοηθούμε να φτιάξει πολιτικές και στρατηγική ενσωμάτωσης στις επιχειρηματικές λειτουργίες της, και κατάλληλη στοχοθέτηση με παρακολούθηση KPIs . Το πιο σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε μια στρατηγική που θα κάνει βιώσιμη και ανταγωνιστική την κάθε εταιρεία που συνεργαζόμαστε.

Επίσης, πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να πάρεις ένα δάνειο από τράπεζα -ότι επιχείρηση και αν είσαι- πρέπει να πληροίς κάποια κριτήρια ESG. Αν δεν τα εκπληρώνεις δεν θα είσαι βιώσιμος οικονομικά στο προσεχές μέλλον. Οπότε εξασφαλίζουμε πρώτα αυτό και μετά να έχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσα από τη βιώσιμη ανάπτυξη για να μπορεί η επιχείρηση να δει με αισιοδοξία το μέλλον.

Τι λέει η νέα νομοθεσία για το Green Washing;

Από το 2025 και μετά με βάση τη νέα νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα υπάρχουν πρόστιμα σε όσες εταιρείες δεν συμμορφώνονται. Για όσους δεν γνωρίζουν είναι η Green claims directive. Η Οδηγία για τις Πράσινες Απαιτήσεις έχει σχεδιαστεί για να δημιουργήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο για τις εταιρείες της ΕΕ, ώστε να τεκμηριώνουν τους περιβαλλοντικούς τους ισχυρισμούς. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την διασφάλιση ότι οι εταιρείες μπορούν να υποστηρίξουν τους «πράσινους» ισχυρισμούς τους με επαληθεύσιμα στοιχεία. Οι αξιώσεις θα χρειαστούν επαλήθευση τρίτου μέρους προτού φτάσουν στην αγορά.

Ωστόσο, πρέπει να αναφέρω ότι η οδηγία αντιμετωπίζει μια ανησυχία που έχει επισημανθεί σε αρκετές μελέτες: περισσότεροι από τους μισούς από τους σημερινούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς είναι είτε διφορούμενοι, παραπλανητικοί ή εντελώς αβάσιμοι. Προχωρώντας προς τα εμπρός, οι ισχυρισμοί για περιβαλλοντικά οφέλη δεν θα είναι ποτέ απλώς μια τακτική μάρκετινγκ.

Από έρευνα που είχε γίνει στον IMBA του Οικονομικού Πανεπιστημίου που διδάσκω, όπου διαπιστώσαμε ότι το Green Washing υπάρχει και στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα ζει σε κάποιες περιπτώσεις μια εικονική πραγματικότητα στο κομμάτι του πράσινου (π.χ Πράσινα Νησιά) … παρόλα αυτά γίνονται πρωτοβουλίες κυρίως από ιδιωτικό τομέα. Στον δημόσιο τομέα δεν έχει προχωρήσει σχεδόν καθόλου και αυτό είναι μια χαμένη ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό του.

Ποια είναι η γνώμη σας για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα;

Είναι πολύ μεγάλο θέμα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, γιατί εάν δούμε τον κύκλο ζωής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, με ενός συμβατικού αυτοκινήτου θα δούμε ότι τα αποτελέσματα είναι παρεμφερή στις εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου, λόγω των υλικών που χρειάζονται οι μπαταρίες για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και της ενέργειας που απαιτείται για την ανακύκλωσή τους. Παρόλα αυτά σημαντικό πλεονέκτημα τους είναι η αποφυγή καυσαερίων που δεν κάνουν καλό στην ανθρώπινη υγεία.

Να σημειώσω επίσης, ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μεταφέρουν την ανθρωπότητα από τον πόλεμο των πετρελαίων που υπήρχαν στο παρελθόν σε νέους πολέμους στα Mine facilities στην Αφρική.

Πάμε λοιπόν από ένα σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα- που δεν έχει ακόμα λυθεί- σε ένα καινούριο. Το λίθιο που χρειάζεται για να φτιαχτούν οι μπαταρίες βρίσκεται σε συγκεκριμένες χώρες της Αφρική, όπου ήδη η Κίνα έχει φροντίσει να αγοράσει τις εκτάσεις που εξορύσσεται. Έτσι, έχει ήδη ξεκινήσει ένας «πόλεμος» μεταξύ Κίνας – Αμερικής και Ευρώπης .

Οι ελληνικές εταιρείες σε ποιο γράμμα του ESG δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα;

Οι ελληνικές εταιρείες, οι μεγάλες τουλάχιστον έδιναν τα τελευταία χρόνια έμφαση στο κοινωνικό κομμάτι, δηλαδή στο S, μέσω της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Προφανώς τα θέματα Governance οι μεγάλες εισηγμένες εταιρείες το προχώρησαν εύκολα παραπάνω, στις μικρές οικογενειακές εταιρείες υπήρχε μεγάλη δυσκολία. Όσον αφορά στο E, χρειάζονται επενδύσεις, αλλά σίγουρα θα αποφέρουν απόσβεση μακροπρόθεσμα.

Νομοθεσίες υπάρχουν για το Ε (περιβάλλον) . Σαφέστατα, ο κλιματικός νόμος είναι από τις πιο σημαντικές νομοθεσίες που υπάρχουν στην Ελλάδα. Γενικότερα, πάντοτε οι εταιρείες δεν ήθελαν να κάνουν μεγάλες επενδύσεις σε αυτό το κομμάτι γιατί κόστιζε πολύ, τώρα όμως που υποχρεούνται έχουν μπει στην διαδικασία εκτίμησης, επενδύσεων, κόστους, απόδοσης κτλ.

Εμείς ως Κέντρο Αειφορίας (CSE) τους βοηθάμε να υπολογίσουν το αποτύπωμα τους και να γίνουν στο μέλλον net zero, μέσα από διάφορες λύσεις που υπάρχουν, να έχουν δηλαδή μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα.

Πόσο σημαντική είναι η έρευνα;

Κάνουμε αρκετή έρευνα στη CSE και στην Ευρώπη και στην Αμερική στα θέματα του ESG από το 2011 και μετά. Η έρευνα μας βοηθάει πάρα πολύ να βλέπουμε τα trents που έρχονται, τι εφαρμόζεται και τι όχι. Η έρευνα ήταν και είναι στην καρδιά της εταιρείας (CSE).

Εάν θέλει μια επιχείρηση να γίνει πράσινη τι πρέπει να κάνει;

Το πλάνο γίνεται βάση των βέλτιστων πρακτικών που υπάρχει στον εκάστοτε κλάδο. Στη συνέχεια στη CSE βλέπουμε την ωριμότητα της επιχείρησης και που θέλει να φτάσει. Υπάρχουν πολλές «ταχύτητες» και εξαρτάται πόσο γρήγορα θέλει μια επιχείρηση να γίνει πράσινη. Αυτό εξαρτάται ασφαλώς από το ποσό που είναι διατεθειμένη να επενδύσει και πόσο σημαντικό είναι για την ίδια.

Το ESG είναι ουσιαστικά ένα στρατηγικό θέμα, που αφορά όλες τις λειτουργίες και τα τμήματα της επιχείρησης και κυρίως τους πελάτες της και την χρηματοδότηση της.
Άρα είναι μια στρατηγική απόφαση που πρέπει να κάνει μια εταιρεία διαχρονικά.
Εμείς είμαστε δίπλα σε κάθε επιχείρηση σε όλη την διαδρομή. Μια μεσαία επιχείρηση για να κάνει μια απλή ενσωμάτωση κριτηρίων ESG χρειάζεται δύο με τρία χρόνια. Υπάρχουν σίγουρα έξυπνες λύσεις που μειώνουν τον χρόνο και το κόστος και αυτός είναι ο ρόλος ενός εξειδικευμένου συμβούλου.

Είναι το ESG μια μόδα;

Για την Ευρώπη είναι σημαντικό κομμάτι της πολιτικής της και του πλάνου που έχει για να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050. Δεν σημαίνει όμως ότι οι υπόλοιπες χώρες έχουν το ίδιο πλάνο και τις ίδιες δεσμεύσεις. Ας πούμε η Αμερική έχει μια δέσμευση για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά δεν έχει τις ίδιες νομοθεσίες και δεν ενστερνίζεται τις ίδιες απόψεις στα θέματα της βιώσιμης ανάπτυξης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά όταν πρόκειται για πολύ μεγάλα θέματα επενδύσεων και κόστους.

Η Ασία, επειδή γίνονται πολύ μεγάλες παραγωγές εκεί πέρα, προσπαθεί να εναρμονιστεί με την Ευρώπη για να μπορέσει να έχει πρόσβαση στην αγορά.

Στην Ελλάδα το ESG σαν όρος είναι μόδα, στη πραγματικότητα όμως αυτοί που ασχολούνται και οι εταιρείες που πρέπει να εναρμονιστούν, γνωρίζουν ότι είναι μια νομοθετική απαίτηση σημαντική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία κατά ελάχιστο θα πρέπει να εναρμονιστούν.

Μιλήστε μας για την ακαδημία εκπαίδευσης (Sustainability Academy)

Το 2015 καινοτομώντας φτιάξαμε την sustainability academy στη CSE. Ήταν η πρώτη ακαδημία self page courses, όπου πλέον όλες οι εταιρείες μπορούσαν να εκπαιδεύσουν όλο τους το προσωπικό χωρίς να χρειάζεται να δαπανήσουν σημαντικά ποσά. Βραβευθήκαμε από τη Silicon Valey Foundation το 2019 σαν την καλύτερη πλατφόρμα στην Αμερική.

Είναι όλα αυτοματοποιημένα. Μπαίνεις μόνος σου, εγγράφεσαι, κάνεις το course, δίνεις στο τέλος εξετάσεις και μετά πιστοποιείσαι. Αυτή τη στιγμή είναι μια από τις πιο σημαντικές πλατφόρμες εκπαίδευσης σε πέντε ηπείρους με πολλά εξειδικευμένα προγράμματα για κάθε επαγγελματία που θέλει να κάνει καριέρα στην Βιώσιμη Ανάπτυξη

Ποιος είναι ο στόχος του συνεδρίου σας στην Νέα Υόρκη στο World Trade Center;

Ο στόχος αυτού του συνεδρίου, που θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη, είναι να αναδείξουμε τις βέλτιστες πρακτικές σήμερα στο κομμάτι του ESG. Έχουμε επιλέξει εταιρείες όπως είναι η ΜΕΤΑ (FACEBOOK), PAPER EXCELLENCE αλλά και οργανισμούς όπως το Credit Union των Ηνωμένων Εθνών καθώς άλλους κορυφαίες οργανισμούς. Στο συνέδριο θα μιλήσουμε για τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε στην Αμερική και Ευρώπη το 2023 και να συζητήσουμε για τις τάσεις στο μέλλον του Sustainability και ESG και επερχόμενων νομοθεσιών.

Εάν θα δίνατε μια συμβουλή για το ESG ποια θα ήταν;

Να μην δουν οι επικεφαλής των οργανισμών την βιώσιμη ανάπτυξη σαν κόστος ή σαν μια υποχρέωση από τις τράπεζες, αλλά να το δει σαν μια ευκαιρία για να μπορεί να είναι πραγματικά οικονομικά βιώσιμη επιχείρηση και να ενισχύσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα στην αγορά αλλά και το κοινωνικό της αποτύπωμα στην κοινωνία.

Αυτή τη στιγμή πρέπει να δείξουν μεγάλη προσοχή τα υπουργεία, στο πως ‘’ερμηνεύουν’’ τις επερχόμενες ευρωπαϊκές νομοθεσίες, γιατί με τον τρόπο που θα τις ενσωματώσουν και θα τις επιβάλλουν θα δημιουργήσουν, είτε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, είτε επιχειρήσεις που θα χρειάζονται υψηλό κόστος για να ανταπεξέλθουν και να τα βγάλουν πέρα. Αντίστοιχα μέσω ‘’ερμηνειών’’ που δίνουν αποκλείουν ολόκληρους κλάδους από παροχή υπηρεσιών στην Βιώσιμη Ανάπτυξη κάτι που θα αυξήσει το κόστος για τις επιχειρήσεις στο προσεχές μέλλον ενώ αντίστοιχα δεν γίνονται επαρκή έλεγχοι για την τήρηση των νομοθεσιών. Οπότε αυτό θέλει πολύ μεγάλη προσοχή. Τα δείγματα μέχρι τώρα δεν είναι ιδιαίτερα θετικά.

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο Business Voice και μπορείτε να το διαβάσετε εδώ